campagne de grootste schat
hulp bieden aan ouders
Hier vind je vier tips die jou als omstaander kunnen helpen om hulp te bieden aan de ouders van een gezin waar je je zorgen om maakt.
Bespreek je bezorgdheid
Bied een veilige plek
Schakel hulp in
Bespreek je bezorgdheid
Het is een goed idee om in een gesprek je zorgen te bespreken met (een van) de ouders. Zo wordt de situatie duidelijk en kan je nagaan hoe je eventueel hulp kunt bieden. Pas je gesprek aan aan het tempo van de ouder.
Kies een rustig moment
Begin een gesprek op een moment en plek waar de ouder zich veilig voelt. Praat over iets luchtigs om de ouder op zijn gemak te stellen.
Stel open vragen
Stel algemene en open vragen over situaties thuis of ruzies en deel je eigen moeilijkheden met opvoeding en relaties.
Bijvoorbeeld
“Ouder worden heeft een grote impact op je relatie. Hoe is dat voor jullie?”
“Ik begrijp dat opvoeden soms uitdagend kan zijn. Wat zijn moeilijkheden die jij ervaart?”
“Als er problemen zijn thuis, hoe gaan jullie daar dan mee om?”
“Wat gebeurt als jullie ruzie maken? Lopen ruzies soms uit de hand?”
Deel je bezorgdheid
Leg uit waarom je je zorgen maakt en benoem hierbij dingen die je hoort of ziet en beschuldig de ouder niet. Gebruik de ik-vorm om je eigen gevoelens te benoemen.
Bijvoorbeeld
“Ik zie dat je de laatste tijd wat stiller bent. Ik maak me zorgen. Is alles oké?”
“Ik merk dat je vaak gestrest bent. Is er iets waar je mee zit?”
“Ik zie je de laatste tijd minder vaak. Gaat alles goed?”
“Ik merk dat je kind de laatste tijd vaak boos is. Gaat alles goed thuis?”
“Ik merk dat je snel geïrriteerd raakt door je kind. Wat maakt dat je je zo voelt?”
“Ik weet het niet zeker, maar kan het zijn dat…”
Laat de ouder vertellen
Geef de ander de ruimte om hun verhaal te doen. Neem hen serieus, luister zonder te oordelen en vul niets voor hen in. De ouder kent zichzelf en het gezin het beste. Pas als je merkt dat de ouder uitgepraat is, kan je een voorstel doen om ondersteuning te bieden.
Benoem wat er goed gaat
Geef de ouder een compliment en vertel wat je ziet dat goed loopt.
Bijvoorbeeld
“Ik vind het heel sterk van je dat je dit vertelt. Dat vraagt veel moed”
“Ondanks dat het niet zo goed gaat thuis, vind ik het knap dat je …”
Benadruk dat het geweld moet stoppen
Probeer begrip te tonen voor de situatie, maar benadruk dat het geweld moet stoppen.
Bijvoorbeeld
“Ik begrijp dat de situatie heel moeilijk voor jullie is. Het is wel belangrijk dat het geweld stopt, zodat iedereen zich veilig voelt thuis.”
“Het is heel begrijpelijk dat je door een moeilijke periode gaat. Toch moeten we zoeken naar een manier om de situatie terug veilig te maken.”
“Het lijkt me erg moeilijk om met deze situatie om te gaan, maar het is belangrijk om te onthouden dat geweld nooit de oplossing is.”
Vraag naar de impact op de kinderen
Vraag voorzichtig naar hoe de situatie de kinderen beïnvloedt, zonder te beschuldigen. Dit helpt jou als omstaander, maar ook voor de ouder(s) om meer inzicht te krijgen in de situatie.
Bijvoorbeeld
“Hoe gaat het met de kinderen? Hoe voelen zij zich hierbij? Praat je er met hen over?”
“Hoe reageren de kinderen op de situatie thuis? Hebben ze extra steun nodig?”
“De situatie zal ook de kinderen beïnvloeden. Merk je iets aan hun gedrag?”
Sluit goed af
Laat aan het einde van het gesprek weten dat je altijd klaarstaat om te luisteren. Vraag of je met iets kunt helpen op dit moment. Maak er een gewoonte van om met elkaar te spreken over hoe het thuis loopt, dat verlaagt de drempel om een bezorgdheid te bespreken. Sluit af met iets luchtigs, zodat de sfeer weer wat lichter wordt.
Bied een veilige plek
Laat weten dat de ouder en de kinderen altijd welkom zijn
Maak duidelijk dat de ouder en de kinderen bij jou terecht kunnen voor hulp en steun. Toon aan dat je er voor hen bent, zowel voor praktische hulp zoals een slaapplek of vervoer als emotionele steun.
Bijvoorbeeld
“Wat je meemaakt is niet gemakkelijk voor jou. Ik ben er voor jou als je me nodig hebt.”
“Je hoeft je niet alleen te voelen met wat je doormaakt. Ik ben er om naar je te luisteren.”
“Ik zie dat je het niet makkelijk hebt. Als ik iets voor je kan doen, laat je het maar weten.”
Wees open en eerlijk
Laat de ouder weten dat je de situatie serieus neemt en de informatie veilig bij jou is. Leg uit waarom je bepaalde stappen onderneemt, zoals het inschakelen van hulpverleners. Dit zorgt voor vertrouwen en zo laat je zien dat je de belangen van zowel de kinderen als de ouder vooropstelt.
Bijvoorbeeld
“Ik zie dat jij en je kinderen het soms moeilijk hebben. De situatie thuis lijkt me niet zo gezond voor de kinderen. Het lijkt me beter als je kinderen ook ergens anders terecht kunnen.”
“Ik vind het moeilijk om te zien hoe je kinderen lijden onder de situatie. Ik begrijp dat dit niet zomaar is op te lossen, maar ik vind wel dat je iets moet doen om het leefbaarder te maken voor je kinderen.”
“Je situatie maakt me bezorgd en ik wil ervoor zorgen dat jij en je gezin de steun krijgen die jullie nodig hebben. Het lijkt me goed om iemand te vinden die hier ervaring mee heeft en ons kan helpen.”
“Ik weet dat het niet makkelijk is om dit te vertellen en ik waardeer het dat je me vertrouwt. Omdat jij en je kinderen niet meer veilig zijn thuis, ga ik de politie contacteren.”
Doorbreek de schaamte en de schuld
Als er geweld thuis plaatsvindt kunnen ouders zich schamen of schuldig voelen naar hun kinderen toe. Het is belangrijk om deze gevoelens te doorbreken door aan te geven dat geweld nooit oké is en dat hulp nodig is om de situatie te verbeteren.
Bijvoorbeeld
“Ik begrijp dat het moeilijk is om te praten over wat er gebeurt en dat je je schaamt, maar dat is niet nodig. Ik vind het heel moedig dat je dit met mij deelt, dat is de eerste stap naar verbetering.”
“Het is heel begrijpelijk dat je je schuldig voelt en dat laat zien dat je geeft om je kinderen en om wat er gebeurt. Er is hulp om jullie door deze moeilijke tijd heen te helpen.”
“Schaamte en schuldgevoelens zijn begrijpelijk, maar ze mogen je niet tegenhouden om hulp te zoeken. Het feit dat je erkent dat er iets moet veranderen, is al een belangrijke stap.”
Wat als de ouder niet wilt praten of hulp wilt zoeken?
Voor betrokkenen van geweld is het vaak moeilijk om over het geweld te praten, dus geef hen de tijd die ze nodig hebben. Omdat er in deze situaties ook kinderen betrokken zijn, is het belangrijk om extra goed op te letten. Soms is het nodig om hulp in te schakelen, ook als de ouder zegt dat er niets aan de hand is. De veiligheid van de kinderen staat altijd voorop, en soms betekent dit dat je een lastig besluit moet nemen. Jouw betrokkenheid kan juist het verschil maken. Wees open over je zorgen en benadruk dat je de veiligheid van de kinderen vooropstelt. Het inschakelen van hulp kan cruciaal zijn om escalatie te voorkomen en de situatie te verbeteren.
Schakel hulp in
Bel de politie (101) bij duidelijke onveiligheid
Als je het gevoel hebt dat de situatie echt heel onveilig is voor de kinderen en de ouders, is het belangrijk om de politie te verwittigen. Het is normaal dat dit aanvoelt als een grote stap, maar het zorgt ervoor dat iedereen veilig is. Door in te grijpen, kun je voorkomen dat de situatie erger wordt.
Neem zelf contact op met hulpverlening
Je kan ook zelf contact opnemen met 1712 of andere hulporganisaties als je vermoedt dat er geweld plaatsvindt. Het kan vaak lang duren voordat de ouders zelf deze stap nemen, zelfs als de situatie erg is geëscaleerd. Hulpverlening kan je helpen om antwoorden te vinden op jouw vragen als omstaander. Je kan ook de wijkagent of straathoekwerker aanspreken zodat die een oogje in het zeil kan houden.
Bijvoorbeeld
“Het is belangrijk om te weten dat je er niet alleen voor staat en dat er hulp beschikbaar is.”
“Je situatie maakt me bezorgd. Het lijkt me goed om iemand te vinden die hier ervaring mee heeft en kan helpen voor je gezin veiligheid te creëren.”
“Ik begrijp dat het een grote stap was om je verhaal met mij te delen. Ik denk dat ook zou helpen moest je met iemand praten die je professioneel kan ondersteunen. Je zou eens kunnen horen bij 1712, dat kan anoniem en gratis.”
Denk aan je eigen veiligheid
Als je met in gesprek gaat met een ouder waarvan je vermoedt dat die geweld gebruikt thuis, let dan altijd goed op je eigen veiligheid. Zorg ervoor dat iemand weet waar je bent of ga niet alleen en zorg dat je weet hoe je snel uit de situatie kunt komen als dat nodig is.
1712 is er voor iedereen met een vraag over geweld, mishandeling en kindermishandeling.
Voor omstaanders: Zij kunnen jou advies en begeleiding bieden bij hoe jij iemand kan helpen.
Voor ouders en kinderen: 1712 is er ook voor betrokkenen van geweld. Ze bieden steun, advies en begeleiding.
Gratis telefonisch bereikbaar: ma-vrij (9-18u)
Gratis chatten: ma-do (13-17u en 18-22u)
Wat als de hulpverlening onvoldoende kan helpen?
Het kan frustrerend en machteloos voelen als hulpverlening onvoldoende kan helpen, maar het is belangrijk om vol te houden. Jouw aanwezigheid kan echt een verschil maken voor het gezin. Focus op kleine dingen die je voor hen kunt doen. Deze gebaren kunnen veel betekenen. Probeer ook de gebeurtenissen te documenteren, zodat je een sterkere positie hebt bij de hulpverlening. Geef vooral niet op en onthoud dat jouw betrokkenheid waardevol is.
Deze campagne werd mogelijk gemaakt met steun van:
